
8 november 2024: VHV Vriendenbijeenkomst
“Van Volksontwikkeling tot Leven Lang Ontwikkelen”
Datum: vrijdag 8 november 2024
(13 tot 17 uur)
Plaats: Burcht van Berlage,
Henri Polaklaan 9, Amsterdam
Aanmelden via het e-mail adres: secretaris@vakbondshistorie.nl
of per post:
Secretaris VHV, mw Dilia van der Heem
van Weelstraat 35A
3022ZB Rotterdam
De vakbeweging (arbeidersbeweging) heeft altijd als doel gehad verbetering van de materiële en geestelijke positie om de arbeider ‘te verheffen’. Dat wil zeggen, om de arbeider een volwaardige positie in de maatschappij te geven.
In 1924, nu 100 jaar geleden, richtten SDAP en NVV het Instituut voor Arbeiders Ontwikkeling (IVAO) op. Het CNV kent sinds 1961 het Slotemaker de Bruïne Instituut. Het vroege ontwikkelwerk van de vakbeweging richtte zich op kennis van arbeid, arbeidsverhoudingen, democratie, kunst en cultuur.
De cursussen hadden tot doel om de arbeiders en arbeidsters kennis van de maatschappij, bij te brengen en actie deel te nemen aan de vereniging (vakbond, politieke partij, jeugdbeweging, later ook woning bouwvereniging of ziekenfonds).
De samenleving ontwikkelde zich in de afgelopen decennia ingrijpend. Een van de belangrijke veranderingen is de steeds betere toegankelijkheid van en grotere deelname aan het onderwijs.
De laatste veertig jaar is daarbij de notie gekomen dat er na de schoolperiode om-, her-, en bijscholing wenselijk is. Dit om de snelle technische en organisatorische verandering in het werk bij te houden. De term “een leven lang leren” deed zijn intrede.
Welke rol speelde en speelt de vakbeweging bij het scholen, vormen en ontwikkelen van de mensen? Hoe ontwikkelde zich de rol van de vakbondsscholing en ontwikkeling? Wat waren de doelen van de Vrouwen Vakscholen? Gaat het daarbij om de ontwikkeling van individuen of (ook) de versterking van de (vak)beweging? Wat is de huidige rol van de bond, en hoe zal die in de toekomst kunnen zijn?
Dit is de laatste Vriendenbijeenkomst onder voorzitterschap van Lodewijk de Waal. Aan het eind draagt hij na 12 jaar de voorzittershamer over aan zijn opvolger, Agnes Jongerius.
U bent van harte welkom.
Bestuur VHV
Programma “Van Volksontwikkeling tot Leven Lang Ontwikkelen”
13.00 uur Inloop en broodjes
13.30 uur Welkomstwoord door Lodewijk de Waal, voorzitter VHV
13.40 uur 100 jaar scholing en ontwikkeling, door IVAO en NIVON
Inleiding Sjoerd Kemeling van deNIVON Werkgroep Historie
- Wat was het scholing en vormingswerk van het IVAO en het NIVON?
- Met welke vormen en methoden werkte men?
- Op welke doelgroepen richtte het zich?
- Was het gericht op individuele ontwikkeling en / of versterking van de (vak-)beweging?
14.10 uur Vakbondscholing en vorming van Henri Polak tot nu.

Gesprek van Fransien de Jong, Academie FNV met Peter Moossdorff (oud Scholingsmedewerker) en Els Rienstra (van de Vrouwenvakschool) en aanwezigen over ervaringen van scholing, vorming en ontwikkeling.
- Wat was het scholing en vormingswerk van de FNV en bonden en haar voorgangers?
- Met welke vormen en materialen werkte men?
- Welke doelen heeft het scholingswerk en welke doelgroepen richt men zich op?
- Was het gericht op individuele ontwikkeling of versterking van de (vak-)beweging?
Kort gelegenheid tot het stellen van vragen
15.00 uur Pauze
15.15 uur Scholing, loopbaan en leven lang ontwikkeling
Inleiding Karlien Haak, De Vakbeweging en James, over loopbaan, scholing en Leven lang ontwikkelen en de rol van de vakbeweging in de huidige tijd.
- Wat zijn de activiteiten van De Vakbeweging
- Met welke vormen en methoden werkt men
- Op welke doelgroepen richt De Vakbeweging zich
- Waarom zijn FNV en CNV deze activiteiten gaan doen
- Richten de activiteiten zich op individuele ontwikkeling of versterking van de (vak-)beweging?
15.45 uur Afsluitende discussie met de zaal en inleiders over:
- Scholing en vorming en Leven lang ontwikkelen binnen en door de vakbeweging in de huidige tijd.
- Wat is het belang, waar liggen de kansen en wat kunnen we leren van de ervaringen uit het verleden?
16.15 uur Afsluiting door Lodewijk de Waal en Overdracht voorzitterschap VHV aan Agnes Jongerius
