Het geheugen van de vakbeweging

Algemene Nederlandse Bouwbedrijfsbond (ANB)-congres 1966. (Foto Joh. de Haas)


De vakbeweging in beeld en geluid – 5

Bouw- en Houtbond FNV

In de afgelopen jaren zijn bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) meer dan 100.000, veelal zwart-wit, foto’s, dia’s en andere beeld- en geluidsdragers, afkomstig van de FNV bekeken, geselecteerd, beschreven en vervolgens gerubriceerd. De grote man achter dit project is Kier Schuringa. Hij nam het initiatief voor een ambitieus plan: de omvangrijke fotocollecties van de FNV Centrale en bonden te schonen (door onder meer te ontdubbelen), te beschrijven en ze daarmee voor een breed publiek toegankelijk te maken. Met grote volharding heeft Kier, soms geholpen door enkele enthousiaste vrijwilligers, deze grote klus nu tot een goed einde gebracht. Op deze website en in de Nieuwsbrief van de VHV besteden we in een aantal afleveringen aandacht aan de resultaten van deze grote ‘in-beeld-breng’- klus van de afgelopen jaren.

Het fotomateriaal van de vakcentrales NVV en FNV, en van elke bij de FNV aangesloten bond, vormen bij het IISG een deelcollectie. Elke deelcollectie wordt in het kort beschreven aan de hand van thema’s (zoals het reilen en zeilen van de organisaties, demonstraties en acties, arbeidsomstandigheden) en portretfoto’s. Vaak zijn er ook specifieke verwijzingen naar fotografen of verzamelaars van fotomateriaal. De in deze bijdrage beschreven collecties bevatten directe links naar de IISG-catalogus, zodat elke belangstellende de gedetailleerde beschrijvingen online kan bekijken. De foto’s zelf zijn (nog) niet gedigitaliseerd. Dat vereist een nieuwe grote inspanning.

Klik hier  voor een overzicht van alle delen in deze reeks


Op 30 april 1936 hield de Algemene Nederlandse Bouwarbeidersbond een bondsraadvergadering in de Apollohal te Amsterdam waar L. van der Wal het voorzitterschap overdroeg aan G. Klein. (Fotograaf onbekend)

De belangrijkste en oudste in deze collectie vertegenwoordigde voorlopers van de Bouw- en Houtbond FNV zijn de Algemene Bedrijfsbond voor de Meubilerings- en Houtbedrijven (ABMH) – tot 1952 de Algemene Nederlandse Bond van Meubelmakers, Behangers, Houtbewerkers en aanverwante vakgenoten (AMBV) – en de Algemene Nederlandse Bouwbedrijfsbond (ANB) – tot 1952 de Algemene Nederlandse Bouwarbeidersbond. De ANB werd opgericht in 1920 en was aangesloten bij het NVV. In 1971 ging de ANB samen met de AMBH.

De Bouwbond NVV werd in 1971 gevormd door een fusie van de ANB en ABMH. De Bouw- en Houtbond NKV ontstond een jaar later uit een samengaan van de Nederlandse Katholieke Bouwarbeidersbonden de Nederlandse RK Bond van Houtbewerkers, Meubelmakers, Behangers en aanverwante vakgenoten. Beide bonden werkten al vanaf het begin van de jaren ’70 nauw samen, bouwden in 1973 een gezamenlijk hoofdkantoor, vormden in 1974 een lichte federatie die uiteindelijk eind 1981 werd omgezet in een fusie tot de Bouw- en Houtbond FNV. 20 jaar later veranderde de Bouw- en Houtbond FNV de naam in FNV Bouw (2001). FNV Bouw ging in 2015 op in de FNV.

Inhoud Beeld- en geluidcollectie Bouw- en Houtbond FNV

Het beeld- en geluidmateriaal dat betrekking heeft op de vakbondsactiviteiten in de bouwsector is zoveel mogelijk chronologisch geordend. Bij de foto’s en dia’s van de productieprocessen en arbeidsomstandigheden is de indeling in specifieke deelsectoren en beroepsgroepen van de Bouw- en Houtbond FNV gehandhaafd. Alle foto’s van personen zijn alfabetisch op achternaam geordend.

Van de bijna 18.000 foto’s, dia’s, video’s en ander beeld- en geluidmateriaal hebben ruim 8.700 betrekking op de werkzaamheden en acties van de Bouw- en Houtbond FNV/FNV Bouw en de voorlopers daarvan: congressen, vergaderingen van bondsraad en bondsbestuur, propaganda- en kaderdagen, bedrijvenwerk en kaderleden, afdelingen en districten, informatie- en propagandawerk, de bouwstakingen in 1990 en 1995, CAO en andere acties, de kinderkampen en internationale contacten. Ruim 5.200 foto’s en dia’s en een deel van het overige beeld- en geluidmateriaal hebben betrekking op de productieprocessen en arbeidsomstandigheden in de bouwsector in Nederland, zowel algemeen als voor specifieke deelsectoren en beroepsgroepen in de bouw. 3.100 foto’s en dia’s zijn portretfoto’s van bestuurders en (kader)leden van de Bouw- en Houtbond FNV, andere vakbondsmensen en personen uit de bouwsector. Tenslotte zijn er nog ruim 70 vlaggen, spandoeken en vaantjes van (vooral de voorlopers van) de Bouw- en Houtbond FNV/FNVBouw, de NVV(-bonden), FNV(-bonden) en bouw- en houtbonden internationaal.

De collectie bevat een groot aantal foto’s en dia’s van fotografen als Piet Tebbens, Sjaak Ramakers, Joh. de Haas, Chris Pennarts en Bert Janssen.

Jacques van Gerwen
September 2024


Een kleine selectie uit de fotocollectie van de Bouw- en Houtbond FNV

 

De bouwstaking van april-mei 1971: actieleider Bram Buys spreekt op een vergadering van bouwvakarbeiders in de Rivière-hal in Rotterdam, 15 mei 1971. (Foto Joh. de Haas).

 

De schildersstaking (“Wij staken voor ’n goede CAO”) in februari 1990 van de Bouw- en Houtbond FNV en de Hout- en Bouwbond CNV. (Foto’s Arthur Bagen)

Viering van het 75-jarig bestaan van de Bouw- en Houtbond FNV in 1992: bijeenkomst in Rhenen met onder andere Wim Kok. (Foto Wim Hendriks)

Congres Bouw- en Houtbond FNV op 10-12 april 1997 in het MECC, Maastricht. (Foto: Bert Jansen)

“Bouwen, hou ’t gezond” – Arbo-conferentie van de Bouw- en Houtbond FNV in april 1987 (Foto Sjaak Ramakers)

Bouwstaking in maart/april 1995: terugkomdag in de Jaarbeurs, Utrecht 12/4/95. (Foto Bert Janssen)

Bouwstaking in maart/april 1995: terugkomdag in de Jaarbeurs, Utrecht 12/4/95. (Foto Bert Janssen)

Bouw-CAO actie van FNV Bouw e.a. bonden in 2002. (Foto Theo Meijer)