Groot pleitbezorger van verandering van overlegstelsel in publieke sector en in FNV

Kees Vrins (1940-2024)

Op 15 juli is Kees Vrins, van  1990 tot 2002 voorzitter van de AbvaKabo FNV, in zijn woonplaats Breda op 84-jarige leeftijd overleden. Hij startte zijn loopbaan als loketmedewerker op het postkantoor te Breda in de beginjaren ’60. Of zoals hijzelf placht te zeggen: “Ik ben mijn werkzame leven begonnen in de philatelie”. Al snel combineert hij zijn werk met vakbondsactiviteiten wat er toe leidt dat hij zijn kaderlidmaatschap inwisselt voor de functie van vakbondsbestuurder  bij de toenmalige Abva.

Voor deze bond heeft hij als bestuurder veel verschillende ledengroepen bediend. Zo is hij ook werkzaam geweest op het toenmalige kantoor in Den Helder waar veel marinepersoneel actief was in de groep defensie.

Markante manier van optreden

Zijn markante manier van optreden en pal staan voor de leden wier belangen hij moest behartigen viel op bij het toenmalige hoofdbestuur in Den Haag waardoor Kees doorstroomde naar het hoofdbestuur.

In zijn tijd als lid van dat bestuur, nog geen voorzitter zijnde, speelden de roemrijke ambtenarenacties van 1983 zich af. Maar het waren ook de jaren waarin de bond niet langer alleen een bond voor ambtenaren was maar zijn vleugels uitsloeg naar de gehele publieke sector. CAO’s in de gehele zorg- en welzijnssector kwamen tot stand alsmede een goede pensioenvoorziening.

In 1990 werd Kees voorzitter van wat toen al AbvaKaboFNV heette. Een rode draad tijdens de actieve periode van Kees waren de bezuinigingen op de collectieve sector. Of het nu de ambtenaren betrof, of de rest van de publieke sector, de zogenaamde trendvolgers, als het om bezuinigen ging wisten wisselende kabinetten de publieke sector te vinden.

Stijgend zelfbewustzijn

Er werd gretig gebruik van de mogelijkheid om te snijden in de omvang en/of het bekostigingsmodel van de arbeidsvoorwaarden in de publieke sector. Onder het voorzitterschap van Kees zijn er dan ook veel acties gevoerd door vooral de werknemers in de zorgsector. Hoewel dit met wisselend succes was, steeg het zelfbewustzijn van deze werknemers. Waarom zouden zij sluitpost moeten zijn?

Voor Kees was het heel helder. Er was geen enkele reden om werknemers in de collectieve sector anders (lees slechter) te behandelen dan werknemers in de private sector. Kees stond voor normale gelijkwaardige arbeidsverhoudingen, ongeacht of je werkzaam was in de publieke of private sector. Kees heeft samen met collega’s  Hans Pont en Jaap van de Scheur een grote bijdrage geleverd aan de normalisering van het overlegstelsel voor ambtenaren en de privatisering van het ABP. Waar iemand als Van de Scheur de nodige publiciteit trok en zelfs door van Kooten en de Bie werd vereeuwigd was Kees vooral samen met Hans Pont de strategische denker en doener. Meer op de achtergrond maar onmiskenbaar zijn stempel drukken op de strategie van de bond. Alles gericht op rechtvaardige sociaal economische verhoudingen in de publieke sector. Hij eiste dan ook van de FNV-leiding dat zij hem daarin volmondig ondersteunde wat in de praktijk zeker niet altijd het geval was of op zijn minst niet voldoende in de ogen van Kees en de overige leden van het bestuur.

Voorstander van heel gerichte verandering

Binnenskamers kon hij dan ook met enige regelmaat afgeven op de FNV. Maar o wee als een willekeurige buitenstaander dit ook deed, dan was het kwaad kersen eten met Kees.

Kees stond voor verandering, of het nu ging om het overlegstelsel of de FNV, Kees dacht daar goed over na. Niet resoluut alles veranderen maar heel gericht met kleine praktische stappen. Door de opkomst van de zorg-en welzijnssector bestond het ledenbestand van de bond op enig moment voor meer dan 50% uit vrouwen. Iets waar hij superttrots op was. Hij vond het ook belangrijk de meer hoger geschoolde medewerkers aan de bond te binden. Hiermee kon je tegenwicht bieden aan de werkgever maar ook omdat het voor die medewerker ook van belang was zich te organiseren. En hoewel hij zich vooral richtte op de strategie en de toekomst van de bond had hij zeker oog voor de korte termijn belangen van de leden. Berucht of beroemd, het is maar hoe je het noemt, was zijn uitspraak: “Als mijn leden zeggen dat een koe vijf poten heeft, dan heeft ie vijf poten”.

Wat de FNV betreft, hij vond dat er meer samengewerkt moest worden. Er ontstonden dan ook fusiebesprekingen tussen de NOVON ( een categorale bond voor ambtenaren), de onderwijsbond ABOP en de politiebond NPB. Helaas was de tijd hier nog niet rijp voor en mislukte deze besprekingen. Wel slaagde de fusie tussen de bond en NOVON. En met deze besprekingen is wel de kiem gezaaid voor vele toekomstige inspanningen die uiteindelijk hebben geleid tot de ongedeelde FNV die er nu is.

Keurige man in het nette pak

Voor veel leden was Kees toch de wat keurige man in het nette pak. Zo anders dan zijn illustere voorganger Jaap van de Scheur. Maar op de cruciale momenten wist hij als geen ander te laten zien wat zijn bond voor hen tot stand bracht en hoe waardevol de inbreng van deze leden zelf daarin was. Succes delen, daarin was Kees groot.

Degene die Kees van dichtbij meemaakte zagen een andere Kees. Een betrokken maar ook gevoelige man die dit voor de buitenwereld verpakte met een laagje sarcasme. Hij was heel slim en het was een feest om met hem hardop te denken over alles wat op het pad van de bond kwam. Hij gaf dan altijd blijk van een scherp inzicht. En hij was altijd bereid met je mee te denken als je ergens mee zat.

Onder zijn leiding is de bond uitgegroeid van een bond voor ambtenaren naar een bond voor de publieke sector. Voor de ambtenaren was er een gelijkwaardiger overlegmodel tot stand gekomen en voor de werknemers in de publieke sector normale CAO’s en een goede pensioenvoorziening. Niet langer een mannenbolwerk, de bond vervrouwelijkte en verkleurde.  Het leidde ertoe dat veel vrouwen, onder wie ikzelf, een succesvolle opmars maakten binnen de bond. Kees zijn bijdrage hieraan is onmisbaar geweest.

Edith Snoeij,
voorzitter AbvaKabo FNV 2004-2011.

Juli 2024