Het geheugen van de vakbeweging

De vakbeweging in beeld en geluid – deel 12

Vrouwenbond NVV/FNV

In de afgelopen jaren zijn bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) meer dan 100.000, veelal zwart-wit, foto’s, dia’s en andere beeld- en geluidsdragers, afkomstig van de FNV bekeken, geselecteerd, beschreven en vervolgens gerubriceerd. De grote man achter dit project is Kier Schuringa. Hij nam het initiatief voor een ambitieus plan: de omvangrijke fotocollecties van de FNV Centrale en bonden te schonen (door onder meer te ontdubbelen), te beschrijven en ze daarmee voor een breed publiek toegankelijk te maken. Met grote volharding heeft Kier, soms geholpen door enkele enthousiaste vrijwilligers, deze grote klus nu tot een goed einde gebracht. Op deze website en in de Nieuwsbrief van de VHV besteden we in een aantal afleveringen aandacht aan de resultaten van deze grote ‘in-beeld-breng’- klus van de afgelopen jaren.

Klik hier voor een overzicht van alle delen in deze artikelenreeks.

Over de Vrouwenbond NVV/FNV

De Vrouwenbond NVV werd opgericht in 1948 op initiatief van actieve echtgenotes van NVV leden. De eerste 25 jaar lag het accent op voorlichting, ondersteuning en ontspanning, maar na 1972 koos de Vrouwenbond voor een ontwikkeling naar een huisvrouwenvakbond en werden de maatschappelijke belangen van de vrouw steeds meer benadrukt. In 1981 werd de Vrouwenbond NVV omgevormd tot de Vrouwenbond FNV. In 2015 is de naam van Vrouwenbond FNV gewijzigd in FNV Vrouw.
Het NVV-Vrouwensecretariaat werd ingesteld op het congres van het NVV in oktober 1959. Na de vorming van de FNV in 1981 werd de naam gewijzigd in FNV-Vrouwensecretariaat. Het secretariaat was een beleidsafdeling van de FNV die zich specifiek richtte op de arbeidspositie en belangen van vrouwen met betaald werk.
De Vrouwenbond en het Vrouwensecretariaat waren zelfstandige organisaties met een eigen programma. Zij organiseerden met enige regelmaat gezamenlijke activiteiten.

Inhoud van de Beeldcollectie Vrouwenbond NVV/FNV

Links: Kier Schuringa, rechts: Tineke van der Kraan, die Kier behulpzaam was bij het beschrijven van de foto’s van de Vrouwenbond NVV/FNV

Een overzicht en inventaris van de beeldcollectie van de Vrouwenbond NVV en FNV is te vinden op de website van het IISG.
3.540 foto’s (afgedrukt, negatieven, digitaal) van de jubilea, congressen, andere bijeenkomsten en activiteiten alsmede afdelingen van de Vrouwenbond NVV/FNV en het NVV/FNV Vrouwensecretariaat, gerelateerde personen en de Steunpunten Thuiswerk in de periode 1946 tot 2013. Veel van deze foto’s werden gepubliceerd in Binding, maandblad van de Vrouwenbond NVV/FNV. Tevens 5 video’s, 13 stuks textiel en 35 kleine objecten van de Vrouwenbond NVV/FNV uit de tweede helft van de 20ste eeuw. Veel foto’s zijn gemaakt door Liesbeth Sluiter en Joh. de Haas.

Papieren archief

Ook de archieven van de Vrouwenbond FNV/NVV en het FNV Vrouwensecretariaat zijn aanwezig op het IISG. In het individueel ontsloten beeldmateriaal van het IISG bevinden zich ook nog ruim 60 vlaggen van de Vrouwenbond NVV/FNV, 20 posters en een groot aantal foto’s en negatieven.

Tenslotte

Het fotomateriaal van de centrales (NVV en FNV) en elke FNV-bond vormen een deelcollectie. Elke deelcollectie wordt in het kort beschreven aan de hand van thema’s (zoals het reilen en zeilen van de organisaties, demonstraties en acties, arbeidsomstandigheden) en portretfoto’s. Vaak zijn er ook specifieke verwijzingen naar fotografen of verzamelaars van fotomateriaal. De in deze bijdrage beschreven collecties bevatten directe links naar de IISG-catalogus zodat elke belangstellende de gedetailleerde beschrijvingen online kan bekijken. De foto’s zelf zijn (nog) niet gedigitaliseerd. Dat vereist een nieuwe grote inspanning.

Een kleine selectie uit het fotomateriaal

Oprichtingsvergadering van de Vrouwenbond NVV in 1948. Foto: Fotodienst De Arbeiderspers.
Viering van het 20-jarig bestaan van de Vrouwenbond NVV in 1968. Foto: Johan De Haas.
Manifestatie Vrouwenbond FNV 50 jaar, mei 1998 in de Zonnehal, Vierhouten. Me de microfoon, Rechts Wil Eijben, voorzitter 1996-1999. Foto: Liesbeth Sluiter.
Congres Vrouwenbond NVV in mei 1958 in Bellevue, Amsterdam. Foto: Johan De Haas.
Gedelegeerden stemmen tijdens het congres van de Vrouwenbond NVV op 21 maart 1972 in de Jaarbeurs, Utrecht. Foto: Johan De Haas.
Toneelopvoering tijdens de landdag van de Vrouwenbond NVV op 26 juni 1958 in Apeldoorn; thema “Wenkend Perspectief”. Foto: Johan de Haas.
Landdag Vrouwenbond FNV op 10 mei 1983 in de Expohal, Hilversum; thema vrijwilligerswerk.
Foto: Liesbeth Sluiter.
FNV-Vrouwensecretariaat-conferentie op 8 maart 2000; rechts Rivka Cohen (Vrouwenbond) en Muriel Dalgliesh. Foto: Liesbeth Sluiter.
Welkomstwoord van Saskia van Hoek bij de opening van de Alida de Jongschool in Utrecht (Stichting Vakopleiding Vrouwenbond FNV) op 24 september 1984. Foto: Maria Henneman.
De Diskriminatiebeurs in Dronten, 17 oktober 1970. Deze beurs was georganiseerd door Nel Tegelaar, hoofd van het NVV Vrouwensecretariaat, met door actieve kaderleden van andere NVV-bonden. Foto: NVV-Vrouwensecretariaat.
Vakbondsvrouwen demonstreren bij het FNV fusiecongres in september 1981 voor meer aandacht voor vrouwenzaken. Foto: Nora Brouwer.
Een vakantieweek voor leden van de Vrouwenbond NVV op kosten van het Solidariteitsfonds in 1965; op de voorgrond: Riek Renes, Trijntje Bergsma en Nanda Nijvelt.
Foto: Johan De Haas.

Klik hier voor een overzicht van de gehele fotocollectie van de Vrouwenbond NVV/ FNV